Olsztyn24

Nie wiadomo jeszcze kiedy i w którym miejscu stanie pomnik Armii Krajowej w Olsztynie, ale prawdopodobna jest lokalizacja nad Łyną przy moście św. Jakuba.

Pomnik miał stanąć w Olsztynie 27 września 2007 roku, w rocznicę powstania Podziemnego Państwa Polskiego i utworzenia Służby Zwycięstwu Polsce, poprzedniczki AK (27.09.1939). Ale na przeszkodzie stanęły zawirowania wokół osoby prezydenta Czesława Małkowskiego.

Tak przynajmniej twierdzą kombatanci z warmińsko-mazurskiego okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, którzy z prezesem Mirosławem Reszko przybyli w środę (31.03) do olsztyńskiego ratusza na spotkanie z prezydentem Piotrem Grzymowiczem.

Spotkanie, które miało przesądzić o sprawie pomnika, zainicjował b. senator Janusz Lorenz, społeczny opiekun kombatantów i organizacji patriotycznych. Władze związku mają już projekt pomnika wykonany przez zmarłego niedawno rzeźbiarza Edwarda Jurjewicza. Jest to prosty monument, na którym ma być napis, że Armia Krajowa była siłą militarną Państwa Podziemnego.

Obelisk miał stanąć przy zbiegu ulic Armii Krajowej i Warszawskiej, tuż przy murze byłych koszar. Jak jednak zauważył Jerzy Piekarski z Wydziału Architektury UM, to skrzyżowanie jest przewidziane pod przebudowę, która zabierze dodatkowe 6 metrów od krawężnika jezdni, więc plac z pomnikiem skurczy się do minimum. Natomiast uzyskanie od wojska kawałka dodatkowego terenu może zająć nawet lata.

Z tego powodu ratusz proponuje trzy inne miejsca. Pierwsze - przy zbiegu ulic Pieniężnego i Szrajbera, tuż nad Łyną obok mostu św. Jakuba, gdzie obecnie stoi billboard. Drugie - przy ul. Obrońców Tobruku, na niedużym wzniesieniu, gdzie teraz jest zagajnik (jadąc od ul. Warszawskiej po lewej stronie, zaraz za Łyną). Wreszcie trzecia lokalizacja - na skwerze naprzeciw dworca Olsztyn Zachodni.

Kombatantom najbardziej przypadła do gustu pierwsza lokalizacja. Architekci mają przygotować jej wizualizację i wtedy projekt będzie zgłoszony do Rady Ochrony Pamięci Walki i Męczeństwa. Pozostaje sprawa finansowania projektu, ale prezydent Grzymowicz zapewnił, że fundusze można zebrać od sponsorów. Nie ma jeszcze komitetu budowy pomnika, więc termin odsłonięcia monumentu 27 września tego roku jest raczej niemożliwy.

Przy okazji kombatanci ze Światowego Związku Żołnierzy AK przedstawili stanowisko w sprawie Pomnika Wyzwolenia Warmii i Mazur (dawnego Pomnika Wdzięczności Armii Czerwonej). Są przeciwko przeniesieniu „szubienic” w inne miejsce, lecz za oznakowaniem ich odpowiednią tablicą poświęconą ofiarom II wojny światowej i obu systemów totalitarnych: hitlerowskiego oraz komunistycznego.