Olsztyn24

Filharmonia Warmińsko-Mazurska w Olsztynie zaprasza w piątek (27.10), o godzinie 19.00, na koncert symfoniczny.

Wystąpią:
» Mirosław Jacek Błaszczyk - dyrygent
» Paweł Kowalski - fortepian
» Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej
» Wprowadzenie do koncertu godz. 18.00, sala kameralna filharmonii - Janusz Ciepliński

Program:
» Claude Debussy - Mała suita
» Maurice Ravel - Koncert fortepianowy G-dur
» Johannes Brahms - IV Symfonia e-moll op. 68.

Francuska lekkość i elegancja kontra niemiecka powaga i koturnowość? Stereotypy na temat stylów narodowych będzie można zweryfikować podczas dzisiejszego koncertu. Zabrzmią efektowne, barwne utwory francuskich mistrzów instrumentacji oraz monumentalna, ostatnia symfonia Johannesa Brahmsa.

Mała suita Claude’a Debussy’ego to uroczy utwór, należący do wcześniejszego okresu twórczości autora Popołudnia fauna. Utwory fortepianowe napisane przez kompozytora zaraz po ukończeniu studiów zabrzmiały w wersji orkiestrowej dopiero w 1907 roku. Język muzyczny jednego z pionierów muzycznego impresjonizmu nie był jeszcze w pełni ukształtowany: usłyszymy tu muzyczne ukłony w stronę francuskich mistrzów poprzedniej epoki: Gabriela Fauré czy Léo Delibesa. Suita składa się z czterech ogniw W łódce, Korowód, Menuet i Ballet luźno inspirowanych poezją Paula Verlaine’a oraz muzyką ważnych dla Debussy’ego francuskich mistrzów baroku: François Couperina i Jeana Philippe’a Rameau.

Maurice Ravel nigdy nie ukrywał, że jego Koncert fortepianowy G-dur od początku miał być dziełem rozrywkowym, sprawiającym słuchaczom przyjemność. Kompozytor pisał tak: „Stworzyłem go w duchu koncertów Mozarta i Saint‑Saënsa. Muzyka koncertująca powinna być moim zdaniem lekka i finezyjna, pozbawiona większej głębi i dramatycznych efektów. (...) Miałem nawet zamiar nazwać ten utwór Divertissement”. Istotnie korzeni koncertu należy szukać w szeroko rozumianej muzyce rozrywkowej: napisany w latach 1929-1931 utwór nosi ślady fascynacji kompozytora jazzem oraz baskijską muzyką ludową. Koncert miał okazać się przedostatnim dziełem Ravela i jest kolejnym przykładem jego fenomenalnego wyczucia instrumentacji. W pierwszej części flet piccolo towarzyszy fortepianowi wygrywając radosną melodię, część druga pulsuje rytmem walca, a w finale szaleje puzon oraz nawiązująca do dynamicznego początku dzieła perkusja.

Johannes Brahms, tworząc własny, tak charakterystyczny język muzyczny, zatopiony był w muzycznej przeszłości bez reszty i właściwie w każdym swym dziele jakoś się do niej odnosił. Potężnych gmach swej genialnej muzyki konsekwentnie wznosił na opoce Bacha, Haydna, Beethovena, Schuberta. Tęsknota za przeszłością, nieustanne spoglądanie za siebie, które zwykle, i słusznie, przypisuje się Brahmsowi (podobno mawiał, że urodził się za późno), harmonizuje z melancholijnym tonem sporej części jego muzyki. IV Symfonię e-moll op. 98 nazywa się czasem „elegijną” pewnie dlatego, że nostalgiczny nastrój jest tu szczególnie wyraźny. Kompozytor ukończył ją latem 1885 roku w Mürzzuschlag, gdzie, jak pisał, „wiśnie nie stają się słodkie”. Rzeczywiście, jej „surowe piękno nie jest widoczne na pierwszy rzut oka, jej wdzięki nie są demokratyczne”, jak ujął to Eduard Hanslik.

Symfonia rozpoczyna się muzyką wyłaniającą się z niebytu, jakiejś ciemnej otchłani i stopniowym narastaniem - w brzmieniu, tempie, ekspresji - aż do finału: najpierw balladowy pierwszy temat i fanfarowy temat drugi w pierwszej części (Allegro non troppo); potem skupiona, nastrojowa część druga (Andante moderato); następnie demoniczne, posępnie-dowcipne scherzo z charakterystycznym dzwoniącym trójkątem (Allegro giocoso) i wreszcie finałowe Allegro energico e passionato. To kulminacja dzieła, „ów taniec śmierci”, którym jest passacaglia - ośmiotaktowy temat (zaczerpnięty z kantaty BWV 150 Bacha), powtórzony i jednocześnie przetworzony trzydzieści dwa razy. Oto hołd złożony muzyce niemieckiego baroku, w której tak często stosowana była tego rodzaju forma wariacji.

Mirosław Jacek Błaszczyk - dyrygent

Ukończył z odznaczeniem studia w Akademii Muzycznej w Katowicach, gdzie kształcił się w klasie dyrygentury Karola Stryi. W 1993 roku dzięki stypendium American Society for Polish Music pogłębiał umiejętności dyrygenckie w Los Angeles.

W okresie 1984-1986 dyrygował zespołem złożonym z muzyków katowickiej Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji podczas festiwali: „Warszawska Jesień” i „Śląskie Dni Muzyki Współczesnej”. W 1986 roku został dyrektorem artystycznym Państwowej Orkiestry Symfonicznej w Zabrzu, a w 1990 roku dyrektorem naczelnym i artystycznym Państwowej Filharmonii w Białymstoku, z którą odbył tournèe po Stanach Zjednoczonych (m.in. nowojorska Carnegie Hall, 1995). Przez dwa sezony był dyrektorem naczelnym i artystycznym Filharmonii Poznańskiej (1996-1997). W latach 1998-2013 dyrektor artystyczny, od roku 2013 dyrektor Filharmonii Śląskiej im. Henryka Mikołaja Góreckiego w Katowicach.

Od 1999 roku wielokrotnie dyrektor artystyczny i juror Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach. Od 2017 roku szef artystyczny Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus. W latach 1999-2002 był głównym dyrygentem Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Porto (Portugalia), a w 2003 roku jurorem i dyrygentem w Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym w Maroku. Dwa lata później powołany został na stanowisko dyrektora artystycznego II Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego w Toruniu, w III i IV konkursie toruńskim (2013, 2016) także był jurorem. W 2011 roku objął stanowisko przewodniczącego jury VIII Międzynarodowego Konkursu Wiolonczelowego im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie. Był przewodniczącym jury VI i VII Ogólnopolskiego Konkursu Młodych Dyrygentów w Białymstoku (2016 i 2022).

Koncertuje na wszystkich estradach w kraju (z Filharmonią Narodową na czele) i za granicą (m.in. Albania, Austria, Białoruś, Chiny, Czechy, Francja, Hiszpania, Irlandia, Japonia, Kanada, Korea Południowa, Litwa, Łotwa, Maroko, Meksyk, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Stany Zjednoczone, Szwecja, Tunezja i Ukraina).

Z zespołami Filharmonii Śląskiej nagrał kilkadziesiąt płyt. Górecki. Mikołaj / Henryk Mikołaj (DUX 0924) nominowana była do nagrody „Fryderyk 2013”. Ma na swoim koncie wiele prawykonań. Filharmonicy śląscy pod jego batutą byli pierwszymi w Polsce wykonawcami IV Symfonii „Tansman. Epizody” Henryka Mikołaja Góreckiego, zamykając cykl światowych prawykonań tego utworu (2014/2015 Londyn - Los Angeles - Amsterdam - Łódź / Katowice). Jako drugie na świecie w 2016 roku wykonanie to wydano na CD. W 2017 roku ukazała się płyta z II Symfonią „Kopernikowską” H. M. Góreckiego pod jego batutą. Płyta Paweł Łukaszewski. III i VI Symfonia, nagrana z udziałem Anny Mikołajczyk-Niewiedział oraz Orkiestry i Chóru Opery i Filharmonii Podlaskiej pod dyrekcją Mirosława Jacka Błaszczyka, otrzymała nagrodę „Fryderyk 2022” w kategorii „Muzyka Symfoniczna”. Za promowanie muzyki polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem współczesnej, oraz za osiągnięcia filharmoników śląskich pod jego batutą, Mirosław Jacek Błaszczyk otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Katowice w dziedzinie kultury. Podobną uhonorowany został także przez prezydenta Rybnika.

Jest kierownikiem Katedry Dyrygentury Symfoniczno-Operowej w Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach. 7 sierpnia 2012 roku prezydent RP Bronisław Komorowski nadał artyście tytuł profesora sztuk muzycznych.

Od 2017 roku pełni funkcję kierownika artystycznego i pierwszego dyrygenta Opery i Filharmonii Podlaskiej. Mirosław Jacek Błaszczyk został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze - Gloria Artis” oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Paweł Kowalski - fortepian

Jest jednym z najbardziej wszechstronnych polskich muzyków wykonującym ponad czterdzieści utworów na fortepian i orkiestrę od Mozarta i Chopina do Panufnika, Kilara i Góreckiego, recitale, muzykę kameralną, filmową oraz jazz. Pianista był pierwszym po Krystianie Zimermanie wykonawcą Koncertu fortepianowego Witolda Lutosławskiego, który zagrał w Warszawie pod dyrekcją kompozytora.

Paweł Kowalski studiował w Kolonii, Warszawie oraz Vancouver - dzięki stypendium Witolda Lutosławskiego. Występował w 40 krajach na czterech kontynentach, we wszystkich polskich filharmoniach oraz w Salle Pleyel w Paryżu, Konzerthaus w Berlinie, Tonhalle w Zurychu, Konserwatorium Królewskim w Brukseli, Conservatori Superior w Palma de Mallorca, Auditorio Mozart w Saragossie, Palau de la Musica w Walencji, Estonia Concert Hall w Tallinie, Narodowej Sali Koncertowej im. Bartóka w Budapeszcie, Filharmonii George Enescu w Bukareszcie, Casa de la Cultura w Buenos Aires oraz z Orquesta Sinfonica de Chile w Santiago; brał udział w takich festiwalach, jak: BBC Polish Season w Londynie, Europalia International Arts Festival w Brukseli, Klavierfestival Ruhr, Carinthischer Sommer, Festiwal Wiosenny w Budapeszcie, Izmir Festival, Moravský podzim, Concentus Moraviae. Występował na Międzynarodowych Festiwalach Chopinowskich w Warszawie, Dusznikach Zdroju, Antoninie, Genewie, Mariańskich Łaźniach i Gaming, Festiwalach Mozartowskich w Warszawie i Gdańsku, na Warszawskiej Jesieni, Musica Polonica Nova we Wrocławiu, Muzycznym Festiwalu w Łańcucie, Bydgoskim Festiwalu Muzycznym, festiwalu Kwartet Śląski i Jego Goście.

Paweł Kowalski koncertował z orkiestrą Sinfonia Varsovia pod dyrekcja Yehudi Menuhina, z orkiestrami radiowymi w Berlinie, Oslo, Zagrzebiu, Katowicach i Warszawie oraz z orkiestrami filharmonicznymi w Europie; dokonał nagrań dla radia i telewizji w wielu krajach Europy oraz nagrał płyty z utworami Chopina, Beethovena, Brahmsa, Zarębskiego i Panufnika. Paweł Kowalski był jurorem sześciu międzynarodowych konkursów pianistycznych; komentował Międzynarodowy Konkurs Chopinowski w latach 2015 i 2021 dla TVP Kultura. W ostatnich sezonach pianista wykonywał m.in. koncerty fortepianowe Mozarta z Reinhardem Goebelem, Fantazję chóralną op. 80 Beethovena, partię solową fortepianu w poemacie Prometeusz oraz Koncert fortepianowy fis-moll Aleksandra Skriabina, recitale na Festiwalach Chopinowskich w Dusznikach, Antoninie, Paryżu, Genewie, w Filharmonii w Luksemburgu, na X Festiwalu im. Jerzego Waldorffa w Radziejowicach, na 5 Festiwalu Muzyki Klasycznej KONEX w Buenos Aires, w Palau de la Musica Catalana w Barcelonie, w Valldemosie na Majorce, w Ottawie, Bogocie, Limie, Ankarze, Koncert Warszawski Richarda Addinsella, Koncert fortepianowy Ignacego Jana Paderewskiego z okazji 100-lecia niepodległości, Koncert fortepianowy f-moll Chopina z Narodową Orkiestrą Radiową w Bukareszcie, Koncert fortepianowy G-dur Ravela z Orquesta Sinfonica de Tenerife, Symfonię koncertującą Karola Szymanowskiego na koncercie finałowym Festiwalu Pianistyki Polskiej oraz I Koncert fortepianowy Wojciecha Kilara z NOSPR pod dyrekcją Jerzego Maksymiuka oraz Błękitną rapsodię Gershwina z Orkiestrą Filharmonii Narodowej. Współpracuje z Polską Orkiestrą Sinfonia Iuventus, z którą wykonał koncerty fortepianowe Gershwina, Lutosławskiego, Mozarta i Ravela pod dyrekcją Jerzego Maksymiuka w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie oraz I Koncert fortepianowy Beethovena na inaugurację XII Letniego Festiwalu im. Jerzego Waldorffa w Radziejowicach. Artysta został odznaczony Srebrnym Medalem Zasłużony kulturze - Gloria Artis.

„[...] w panu Kowalskim znalazłem świetnego wykonawcę mego koncertu. Jest on wybitnie utalentowanym pianistą i wysoce inteligentnym muzykiem...”.
Witold Lutosławski

„Panu Pawłowi Kowalskiemu z wdzięcznością za piękne i tak bardzo „moje” wykonanie tego Koncertu [...]”.
Wojciech Kilar

„Jestem pod silnym wrażeniem jego gry, która charakteryzuje się wielką muzykalnością, wrażliwością i doskonałością techniczną”.
Andrzej Panufnik

Zapraszamy!