W sobotę (21.01) w Olsztynie zainaugurowane zostaną obchody Roku Mikołaja Kopernika na Warmii i Mazurach. Oprócz oficjalnych uroczystości inauguracyjnych, organizatorzy przygotowali też coś „dla ciała” - inscenizację przeprowadzonego 26 stycznia 1521 roku przez Krzyżaków ataku na olsztyński zamek, w którym w tym czasie zasiadał Mikołaj Kopernik.
Inscenizacja odbędzie się o godz. 14.30 na południowym przymurzu Zamku Kapituły Warmińskiej, pod hurdycjami (przy Magazynie Solnym) z udziałem kilkudziesięciu zbrojnych. W roli Mikołaja Kopernika wystąpi Marian Czarkowski, aktor Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie. Wydarzenie będzie można śledzić na żywo na kanale YouTube Muzeum Warmii i Mazur.
Inscenizacja będzie dotyczyć ataku zaciężnych wojsk krzyżackich na Olsztyn. Był to epizod z wojny polsko-krzyżackiej prowadzonej w latach 1519-1521. Albrecht Hohenzollern, wielki mistrz zakonu krzyżackiego, umiejętnie wmieszał swoje interesy w orbitę polityki prowadzonej przez dwory cesarski, polski, moskiewski i papieski. A po środku tego wszystkiego była Warmia, biskupstwo w obrębie ziem polskich, gdzie jednym z kanoników był Mikołaj Kopernik, którego dobry los w tym czasie rzucił do Olsztyna.
Tę wojnę prowadzono w stylu europejskim, na który Albrecht Hohenzollern napatrzył się towarzysząc Cesarzowi Maksymilianowi I w jego zbrojnej wyprawie do Italii. Oddziały zaciężnych prowadziły podjazdy usiłując zdobyć kolejne bastiony przeciwnika, zajmując jak najlepsze pozycje do kolejnych wypadów. W realiach jesieni 1520 roku wyglądało to następująco. W połowie października zaciężni krzyżaccy wtargnęli na obszar środkowej Warmii i od 19 października oblegali Lidzbark. Wielki mistrz Albrecht, w trakcie oblężenia Lidzbarka Warmińskiego, wydzielił oddział trzech rot piechoty, kawalerii oraz artylerii do zdobycia Dobrego Miasta. W mieście broniła się załoga 200 zaciężnych polskich i czeskich a obroną kolegiaty dowodził kanonik Fabian Emerich. Podczas szturmu i strzelaniny zginęło 70 zaciężnych krzyżackich, a ich dowódca rotmistrz Zygmunt von Sichau został postrzelony kulą w nogę i po ośmiu dniach zmarł. Drugi szturm zakończył się sukcesem. Orneta poddała się po ośmiu dniach oblężenia.
W tej sytuacji Mikołaj Kopernik i kanonicy zebrani w olsztyńskim zamku wystosowali do króla polskiego list, w którym prosili go o pomoc. Kopernik od grudnia 1520 roku zabiegał o doposażenie olsztyńskiego zamku w hakownice.
26 stycznia 1521 roku oddział krzyżackich zaciężnych wybrał się w okolice Olsztyna, by odbić stado bydła zagarnięte uprzednio przez polskich zaciężnych pod Dobrym Miastem. Pod Olsztynem Krzyżacy rozbili polski oddział i natychmiast „idąc za ciosem” wybili jedną z furt fortyfikacji miejskich. Do zdobycia miasta zabrakło im sprzętu oblężniczego i Wilhelm von Schaumburg odgrażał się, że jak tylko dostanie hakownice, proch i puszkarza to odniesie sukces. Do drugiego szturmu już nie doszło.
W lutym Mikołaj Kopernik otrzymał upragnione hakownice. Wkrótce rozpoczęły się rokowania pokojowe. W 1525 roku Albrecht Hohenzollern złożył w Krakowie uroczysty hołd królowi polskiemu.
Więcej:
http://muzeum.olsztyn.pl/5621,Wydarzenia-z-26-stycznia-1521-roku.html