Olsztyn24

Filharmonia Warmińsko-Mazurska w Olsztynie zaprasza w piątek (14.01), o godzinie 19.00, na koncert symfoniczny „W rytmie walca”.

Wystąpią:

» Szymon Makowski - dyrygent
» Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

W programie wieczoru między innymi:

» Piotr Czajkowski - Walc z baletu Śpiąca królewna
» Richard Strauss - Sekwencja walca nr 2 z opery Kawaler srebrnej róży / Zweite Valzerfolge aus Rosencavalier
» Aram Chaczaturian - Walc z baletu Maskarada
» Piotr Czajkowski - Walc z baletu Jezioro Łabędzie
» Maurice Ravel - Walce szlachetne i sentymentalne / Valses Nobles et Sentimentales
» Maurice Ravel - Poemat choreograficzny La Valse

Król tańców towarzyskich, walc, kiedyś uważany za nieprzyzwoity i zakazany, wywodzi się z niemieckich tańców ludowych. Tańczony w podejrzanych lokalach na przedmieściach, w XIX wieku trafił do wykwintnych sal balowych. Utwory, które usłyszymy na koncercie, pokazują inwencję kompozytorów doby romantyzmu oraz ich duchowych spadkobierców w podejściu do wirującego tańca. Wszak karnawał to najlepszy czas, by sobie powalcować, a skoro taniec ten nie pozwala na zachowanie higienicznego dystansu między partnerami (stąd purytańskie oskarżenia o nieprzyzwoitość), to najbezpieczniej będzie posłuchać walców w filharmonii.

Śpiąca królewna, drugi z trzech baletów skomponowanych przez Piotra Czajkowskiego, podobno został napisany w ciągu zaledwie czterdziestu dni w 1889 roku. Bodaj najsłynniejszy fragment tego baletu to walc z I aktu, unieśmiertelniony sześćdziesiąt lat później w filmie animowanym Walta Disneya Śpiąca królewna. Piosenka pod tytułem Once upon a dream, będąca motywem przewodnim filmu, została napisana do muzyki Czajkowskiego zamiast do nowej melodii.

Aby nadać swojej rozgrywającej się w Wiedniu operze Kawaler srebrnej róży koloryt lokalny, Richard Strauss użył oczywiście walca. Był to jednak zabieg podwójnie anachroniczny, gdyż w epoce, w której rozgrywa się akcja opery, w XVIII wieku, walc nie był jeszcze popularny na salonach, a w epoce Straussa, a więc na przełomie XIX i XX wieku, właśnie popularny być przestawał. A jednak w niczym nie przeszkadza to w cieszeniu się wiedeńskimi walcami, przywołującymi na myśl przebrzmiały świat złotych balowych sal.

Hołdem dla przeszłości były również walcujące utwory Maurice’a Ravela: francuski kompozytor był zafascynowany fenomenem walca wiedeńskiego i podobnie jak w słynnym Bolerze złożył hołd hiszpańskiemu tańcowi, tak w La Valse kłania się walcowi, a szczególnie jego królowi Johannowi Straussowi. W Walcach szlachetnych i sentymentalnych oddaje Ravel sprawiedliwość walcom Franza Schuberta i wspomina o „smakowitej przyjemności zajęć bezużytecznych”.

„Przychyl swoją bladą twarz/ Pocałunku lodem sparz/ Jestem rozdeptany płaz/ A ty to dobrze wiesz/ Że mnie ze wszystkim masz/ Femme fatale/ Ja oszal/ Ałem wściekle/ Jestem w piekle” - tak brzmiał żartobliwy tekst napisany przez Jonasza Koftę do walca Arama Chaczaturiana z suity Maskarada. Efektowny utwór pochodzi z muzyki do sztuki Michaiła Lermontowa, a brzmi jakby stworzył go Czajkowski - nic tu nie zdradza, że kompozytor lubił nawiązywać do muzyki swojej rodzinnej Armenii, ani że walc został napisany w 1944 roku.

Szymon Makowski - dyrygent

Jeden z najbardziej obiecujących, a jednocześnie już niezwykle doświadczonych polskich dyrygentów młodego pokolenia. W trakcie studiów uczestniczył w wielu kursach mistrzowskich w Polsce i Europie, prowadzonych przez wybitnych profesorów, takich jak José Miguel Rodilla Tortajada (Murcia), Gabriel Chmura (Kraków) czy Alexander Polishchuck (Faro). Ukończył czteroletni kurs dyrygencki w Accademia Chigiana (Siena) pod kierunkiem Gianluigiego Gelmettiego, trzykrotnie uzyskując Diploma di Merito oraz stypendia akademii. Potwierdzeniem nabytych umiejętności był udział w prestiżowych międzynarodowych konkursach dyrygenckich - w Atenach (2010, Konkurs im. Dmitri Mitropoulosa), w 53. Międzynarodowym Konkursie dla Młodych Dyrygentów w Besançon (2013, półfinał) oraz w konkursie im. G. Soltiego we Frankfurcie nad Menem (2015, półfinał).

W pierwszej połowie 2011 roku był asystentem maestro Waltera E. Gugerbauera w Operze Wrocławskiej, współpracując przy wystawieniu Parsifala Richarda Wagnera. W tym samym roku poprowadził orkiestrę Filharmonii Poznańskiej podczas swojego koncertu dyplomowego, dyrygował także Orchestra Sinfonica di Sanremo na koncercie upamiętniającym setną rocznicę urodzin Franco Ferrary. Wśród orkiestr, z jakimi pracował samodzielnie, należy wymienić koncerty z Narodową Orkiestrą Polskiego Radia w Katowicach, NFM Filharmonią Wrocławską, Orkiestrą Muzyki Nowej w Katowicach, orkiestrami Filharmonii Sudeckiej, Filharmonii Poznańskiej, Filharmonii Krakowskiej, Filharmonii Opolskiej. Szymon Makowski pracował w charakterze dyrygenta gościnnego w Teatrze Wielkim w Poznaniu, Teatrze Muzycznym w Lublinie, Teatrze Muzycznym w Poznaniu oraz Gliwickim Teatrze Muzycznym. Spośród zagranicznych orkiestr pracował z Orchestre Philharmonique Monte Carlo, Frankfurt Radio Symphony Orchestra, Praska Komorni Philharmonie, Orchestre National de Lorraine, Orchestre Victor Hugo Franche-Comte, Orquesta do Algarve, Sofia Festival Orchestra, Regensburg Theater oraz Orchestra della Fondazione Bulgaria Classic. W czasie tych koncertów współpracował z wieloma światowej sławy solistami, m.in Aleksandrą Kurzak, Stefanem Kocanem, Agatą Szymczewską, Claudio Bohorquezem, Ivo Kahankiem czy Igorem Szeligowskim.

Od 2016 roku pełni funkcję dyrygenta Filharmonii Dolnośląskiej w Jeleniej Górze, z orkiestrą koncertuje w Polsce oraz za granicą. W czerwcu 2019 roku poprowadził koncert finałowy 54. festiwalu Henryka Wieniawskiego w Szczawnie Zdroju, transmitowany i nagrany przez TVP Wrocław. W tym samym roku wraz z orkiestrą Filharmonii Dolnośląskiej dokonał premierowych nagrań utworów CD Ludomira Różyckiego. Podczas pandemii COVID-19 był jednym z autorów nowatorskiego projektu „Kultura w sieci”, który zaowocował wykonaniem 15 nagrań w domach muzyków orkiestry Filharmonii. Łącznie nagrania te dotarły do ponad półtora miliona odbiorców.