Olsztyn24

W nadchodzącą sobotę (13.11), o godzinie 17.00, w Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej w Olsztynie odbędzie się drugi z jubileuszowych koncertów, przygotowanych na 75-lecie istnienia tej instytucji kultury.

Wystąpią:
» Piotr Sułkowski - dyrygent
» Jakub Kuszlik - fortepian, laureat IV nagrody 18. Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina 2021, Nagroda Polskiego Radia za najlepsze wykonanie mazurków
» Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

W programie koncertu:
» Feliks Nowowiejski:
- Uwertura Powrót Syna Marnotrawnego
- Poemat symfoniczny Śmierć Ellenai op. 17 nr 3
- Marsz pretorianów z oratorium Quo Vadis op. 13
» Maciej Zieliński - Uwertura koncertowa Fireworks na orkiestrę (prawykonanie - utwór specjalnie napisany na jubileusz Filharmonii)
» Fryderyk Chopin - Koncert fortepianowy e-moll op. 11

Współorganizatorem wydarzenia jest Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego.

Trudno wyobrazić sobie uroczysty koncert jubileuszowy w Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej bez utworów jej patrona, Feliksa Nowowiejskiego. Trudno również wyobrazić sobie, by tego wieczoru nie zabrzmiała muzyka Fryderyka Chopina, skoro zaledwie trzy tygodnie wcześniej zakończył się w Warszawie Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Dołóżmy do tego dzieło napisane specjalnie na ten wieczór przez Macieja Zielińskiego, a otrzymamy program idealnego koncertu jubileuszowego.

Twórca melodii Roty obecny jest nieprzerwanie, od ponad stu lat, w kulturze polskiej. Ale z ogromnego dorobku Feliksa Nowowiejskiego wykonywana była tylko drobna część. Talent Nowowiejskiego, potwierdzony światową popularnością jego oratoriów, przyćmiony został przez Karola Szymanowskiego i jego następców. Dyskredytowano przy tym autora Legendy Bałtyku jako kompozytora wtórnego, epigona późnego romantyzmu. Brakowało - i wciąż brakuje - wydań nutowych jego większych dzieł. Trudno więc przecenić fakt, że w ostatniej dekadzie artyści Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej i zaproszeni soliści pod kierunkiem Piotra Sułkowskiego, wykonali aż trzy wielkie oratoria najsłynniejszego barczewianina. Okazało się, że muzyka ta ma wielki potencjał: jest znakomicie napisana i niezwykle efektowna.

Na koncercie jubileuszowym usłyszymy uwerturę do oratorium Powrót syna marnotrawnego - kompozycję, która nie jest składanką motywów, lecz spójną opowieścią streszczającą całe oratorium. Odnajdziemy tu echa Berlioza i Wagnera, wyłaniają się również motywy przewodnie: akordy grane przez fagoty, kontrafagot, blachę z tłumikami, smyczki i organy symbolizują surową postać biblijnego Ojca, zaś wiolonczele i altówki grają melancholijny temat Syna. Z kolei poruszająca Śmierć Ellenai nawiązuje do poematu Anhelli Juliusza Słowackiego i słynnego obrazu Jacka Malczewskiego. Jest muzyczną, bardzo kameralną (tylko smyczki i klarnet) ilustracją trzynastego rozdziału Anhellego, w którym była zbrodniarka, towarzyszka tytułowego bohatera, umiera na sybirskim wygnaniu, a jej ciało zostaje wniebowzięte przez anielicę Eloe. Na przeciwległym biegunie znajduje się najsłynniejszy fragment Quo Vadis - bombastyczny, militarny Marsz pretorianów, który pojawia się w drugiej scenie oratorium. Bardzo często wykonywany bywa na koncertach jak osobny utwór, i trudno się dziwić - swoją chwytliwą melodią i symfonicznym rozmachem zawsze wywiera na słuchaczach wielkie wrażenie.

Jakie wrażenie wywrze Uwertura koncertowa Macieja Zielińskiego? Przekonamy się podczas uroczystego wieczoru, gdy zabrzmi po raz pierwszy. W zamierzeniu twórcy, jednego z czołowych polskich kompozytorów średniego pokolenia, ma wykorzystywać „współczesne brzmienie orkiestry symfonicznej i współczesne techniki orkiestrowe w unikatowy sposób”. Zapowiada się niezwykle ciekawie, bo Maciej Zieliński lubi korzystać z postmodernistycznej wolności i zderzać ze sobą nieoczywiste, unikatowe pomysły fakturalne, brzmieniowe czy narracyjne.

W drugiej części koncertu na estradzie olsztyńskiej filharmonii wystąpi Jakub Kuszlik, który na pytanie o „swojego” Chopina, zadane mu po przesłuchaniach trzeciego etapu Konkursu Chopinowskiego, odpowiedział: „Myślę, że jest bardzo romantyczny, ma w sobie dużo dramatyzmu, jednocześnie jest bardzo filozoficzny”. W wykonaniu polskiego pianisty, studenta Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, usłyszymy Koncert fortepianowy e-moll op. 11 Fryderyka Chopina. Jest on rozwinięciem idei i aury uczuciowej Koncertu f-moll op. 21 (w rzeczywistości pierwszego). Każda z jego części utrzymana jest w odrębnym, wyrazistym charakterze. „Część pierwszą można uznać za bardzo dalekie, lecz niewątpliwe echo poloneza, druga wnosi charakter romansowo-nokturnowy, trzecia, wyraźnie już taneczna, stanowi stylizację krakowiaka”, pisał Mieczysław Tomaszewski. Szeroki gest i romantyczny rozmach ogniw skrajnych wspiera orkiestra. W Allegro maestoso przedstawia w dużej ekspozycji trzy tematy, podjęte następnie i przekształcane przez instrument solowy. W ostrym, żywiołowym finałowym Rondzie, daje fortepianowi stosowny „przytup” w krakowiakowym temacie. Jedynie w Larghetto wycofuje się, by pozwolić wybrzmieć quasi-improwizowanym, przeplatającym się i odmienianym motywom. Sam Chopin pisał: „Nie ma być mocne, jest ono więcej romansowe, spokojne i melancholiczne. [...] Powinno czynić wrażenie miłego spojrzenia w miejsce, gdzie stawa tysiąc lubych przypomnień na myśl. Jest to jakieś dumanie w piękny czas wiosenny, ale przy księżycu”. Rzecz znamienna: już nigdy więcej Chopin nie był tak wylewny w mówieniu zarówno o swoich uczuciach, jak i muzyce.

Jakub Kuszlik

Wybitnie utalentowany absolwent klasy fortepianu prof. Katarzyny Popowej-Zydroń w bydgoskiej Akademii Muzycznej. Laureat IV nagrody na XVIII Konkursie Chopinowskim i nagrody Polskiego Radia za najlepsze wykonanie mazurków także na XVIII Konkursie Chopinowskim. Jest także laureatem II nagrody X Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Ignacego J. Paderewskiego w Bydgoszczy (2016), półfinalistą Konkursu Beethovena w Bonn (2017), zdobywcą wielu laurów w konkursach pianistycznych m. in.: Ogólnopolskiego Konkursu Pianistycznego w Koninie (III miejsce, 2010), Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Zgorzelcu (II miejsce, 2011), Turnieju Pianistycznego im. H. Czerny Stefańskiej w Żaganiu (I miejsce, 2012), Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego EPTA w Krakowie (II miejsce, 2012) i Międzynarodowego Konkursu im. M. Moszkowskiego w Kielcach (I miejsce, 2013), II nagrody na X Konkursie „Artur Rubinstein in memoriam” w Bydgoszczy (2014), Grand Prix i I nagrody na XIII Konkursie im. Ludwika Stefańskiego i Haliny Czerny- Stefańskiej w Płocku (2014), nagrody IPiUM „SILESIA” Estrady Młodych 49. Festiwalu Pianistyki Polskiej w Słupsku (2015). Jakub Kuszlik jest również stypendystą Fundacji Czarneckich i Prezydenta Miasta Bydgoszczy. Koncertował w Polsce i za granicą, między innymi w USA, Japonii, Wietnamie, Niemczech, Włoszech, Grecji, Norwegii, Islandii i Armenii. W listopadzie 2018 pianista wystąpił z ogromnym sukcesem w Lincoln Center w Nowym Jorku. W marcu 2019 roku Jakub Kuszlik zdobył II nagrodę w Hilton Head International Piano Competition w Nowym Jorku, a w czerwcu 2019 III nagrodę w Top of the World International Piano Competition w Tromsø w Norwegii.

Zapraszamy!