Olsztyn24

Nie milkną echa burzy, jaka rozpętała się przed weekendem w sprawie przygotowań do wyborów prezydenckich, które miałyby się odbyć w Polsce 10 maja w formie korespondencyjnej. W wyniku budzącej kontrowersję decyzji obozu rządzącego o nałożeniu obowiązku przeprowadzenia tego przedsięwzięcia przez Pocztę Polską (regulacje prawne w tej sprawie jeszcze nie zostały wprowadzone), spółka wysłała e-maile do samorządów z wnioskiem o przekazanie spisu wyborców. Działanie to wywołało głośny sprzeciw i odmowę udostępnienia spisów przez wielu samorządowców, w tym i prezydenta Olsztyna Piotra Grzymowicza.

Jak poinformował olsztyński ratusz na stronie internetowej miasta w piątek (24.04) popołudniu, do Urzędu Miasta w nocy wpłynął niepodpisany e-mail z adresu sugerującego, że mógł zostać wysłany przez Pocztę Polską. Powołując się na ustawę o COVID-19, wnioskowano w wiadomości o przekazanie danych osobowych mieszkańców Olsztyna. Prezydent miasta zdecydował o złożeniu w tej sprawie zawiadomienia do prokuratury, o czym poinformował w mediach społecznościowych:

- Determinacja rządzących w dążeniu do przeprowadzenia wyborów prezydenckich w czasie pandemii koronawirusa powoduje, że wchodzą one w nieprzewidywalną fazę - czytamy we wpisie prezydenta. - Dzisiaj (24.04 - przyp. red.) złożyłem do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa polegającego na próbie wyłudzenia danych osobowych mieszkańców Olsztyna. W nocnym, niepodpisanym mailu, z adresu sugerującego, że może to być Poczta Polska złożono »wniosek« o przekazanie szczegółowych danych, powołując się na ustawę o COVID-19 i dając nam na to dwa dni. Zarówno forma wystąpienia, jak i brak odpowiedniej podstawy prawnej wskazują, że jest to działanie nielegalne i kwalifikujące się do złożenia zawiadomienia do organów ścigania. Ponieważ nie byliśmy jedynym miastem, jako Związek Miast Polskich zleciliśmy szybką ekspertyzę stanu prawnego udostępniania danych Poczcie Polskiej renomowanej kancelarii prawnej. Jest jednoznacznie negatywna! Dopóki nie zakończy się proces legislacyjny związany ze zmianami w kodeksie wyborczym, nie możemy zgodnie z prawem udostępniać danych osobowych. Zresztą proszą mnie o to sami mieszkańcy. Wchodzimy w najtrudniejszy okres sporów wokół wyborów, więc w tej sytuacji mogę zrobić tylko jedno - trzymać się litery prawa!

Dzisiaj (27.04) miasto poinformowało także o przekazaniu wnioskującemu odpowiedzi prezydenta Olsztyna na wniosek o udostępnienie danych. W ocenie prezydenta Olsztyna Poczta Polska S.A. nie ma w tej chwili uprawnień do uzyskania dostępu do tych danych w celu realizacji zadań związanych z organizacją wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Odpowiedź tę publikujemy poniżej:

Olsztyn, dnia 27.04.2020 r.

Poczta Polska S.A.
Ul. Rodziny Hiszpańskich 8, 00-940 Warszawa

W odpowiedzi na wniosek o przekazanie danych ze spisu wyborców, skierowany drogą mailową w dniu 24.04.2020 r., działając w imieniu Gminy Olsztyn oświadczam, iż wniosek ten nie może zostać uwzględniony.

Zgodnie z art. 99 ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, na który powołuje się Państwa spółka, operator wyznaczony w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe, po złożeniu przez siebie wniosku w formie elektronicznej, otrzymuje dane z rejestru PESEL, bądź też z innego spisu lub rejestru będącego w dyspozycji organu administracji publicznej, jeżeli dane te są potrzebne do realizacji zadań związanych z organizacją wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej bądź w celu wykonania innych obowiązków nałożonych przez organy administracji rządowej.

Z powyższego przepisu wynika, że udostępnianie spisu wyborców Poczcie Polskiej jest możliwe i dopuszczalne tylko i wyłącznie wówczas, gdy dane te są niezbędne temu podmiotowi do realizacji zadań związanych z organizacją wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

W obowiązującym stanie prawnym brak jest przepisów rangi ustawowej, które nakładałby na Pocztę Polską S.A. obowiązek realizacji zadań związanych z organizacją i przeprowadzaniem wyborów powszechnych na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. Takie zadanie zostało na Pocztę Polską S.A. nałożone mocą art. 53k w zw. z art. 53a ustawy Kodeks Wyborczy, który przewiduje możliwość głosowania korespondencyjnego dla osób niepełnosprawnych, podlegających obowiązkowej kwarantannie lub izolacji oraz osób, które ukończyły 60 lat. Nie mniej należy zwrócić uwagę, że zgodnie z treścią art. 102 pkt 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 wyłączono stosowanie w/w art. 53a (głosowanie korespondencyjne) przy przeprowadzaniu wyborów powszechnych na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r., w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.

Zgodnie z obowiązującym stanem prawym to samorządy realizują zadania związane z organizacją zarządzonych na dzień 10 maja br. wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, gdyż Kodeks wyborczy, ani żadna inna ustawa nie przewidują w tym zakresie udziału Poczty Polskiej S.A. Ustawa z dnia 6 kwietnia 2020 r. o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. nie ma zakończonej procedury ustawodawczej, a tym samym nie może stanowić podstawy działania władzy publicznej.

Tym samym należy stwierdzić, że Poczta Polska S.A. nie posiada aktualnie uprawnień do uzyskania dostępu do list wyborców w celu realizacji zadań związanych z organizacją wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r., albowiem takie zadanie nie zostało jej powierzone mocą obowiązującej ustawy.

Z kolei decyzja Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 2020 r., na którą również powołujecie się Państwo we wniosku, nie jest źródłem prawa powszechnie obowiązującego, a nadto jej adresatem nie jest Gmina Olsztyn, a wyłącznie Poczta Polska S.A.

Dodatkowo podnoszę, iż przesłany wniosek dotyczy sporządzenia nowego rodzaju rejestru, zawierającego w określonym układzie dane z różnych źródeł według wyznaczonego we wniosku układu. Spis wyborców jest dziś zdefiniowany w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 29 grudnia 2014 r. w sprawie spisu wyborców, zupełnie inaczej, a przepis art. 99 ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 nie zawiera dyspozycji do żądania od jednostki samorządu terytorialnego sporządzania nowych rodzajów dokumentów.

Mając powyższe na uwadze, w świetle aktualnie obowiązujących przepisów prawa, odmawiam realizacji wniosku z dnia 24 kwietnia 2020 r. o udostępnienie danych ze spisu wyborców.

Z poważaniem

Piotr Grzymowicz
Prezydent Olsztyna