Olsztyn24

Nowy rok zbliża się wielkimi krokami. Z tej okazji, tradycyjnie już na całym świecie niebo rozświetlone zostanie przez kolorowe widowisko fajerwerków. Jak co roku, w tym temacie odbywa się zagorzała dyskusja dotycząca regulacji prawnych, bezpieczeństwa oraz zasadności odpalania wyrobów pirotechnicznych, w którą angażują się różne instytucje, samorządy i aktywiści.

Coraz więcej miast i gmin bezprawnie wprowadza zakaz odpalania fajerwerków podczas lokalnych zabaw, a także stara się ograniczyć ich sprzedaż. Skutkuje to brakiem możliwości przeprowadzania profesjonalnych widowisk, nieuzasadnioną penalizacją ze strony służb porządkowych (np. poprzez wystawianie mandatów karnych) oraz wprowadzaniem dezinformacji nie tylko w przekazach medialnych, ale również i u konsumentów zainteresowanych korzystaniem z pirotechniki. A przecież przepisy ustawowe, a więc obowiązujące na terenie całego kraju, jasno określają sposób korzystania z wyrobów pirotechnicznych poszczególnych klas oraz zawierają wytyczne co do miejsca ich sprzedaży i zabezpieczenia takich punktów.

Miasta i gminy mogą wydawać przepisy porządkowe, których nie regulują akty prawne obowiązujące na terenie całego kraju, czyli jedynie w sytuacjach, gdy łącznie wystąpią następujące przesłanki (przepis art. 40 ust. 3 Ustawy o samorządzie gminnym):

» zakres nieuregulowany w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących (tzw. obiektywna luka prawna),
» zagrożenie jednej z kategorii dóbr prawnie chronionych, tj. życia lub zdrowia obywateli, porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego,
» niezbędność (nieodzowność) podjęcia działań na rzecz ochrony zagrożonych dóbr.

Co to oznacza w zakresie korzystania z wyrobów pirotechnicznych, chociażby w tak istotnym dla wielu mieszkańców okresie noworocznym? Wszelkie zakazy wydawane przez miasta i gminy dotyczące odpalania fajerwerków są bezzasadne. Polskie prawo bezwzględnie obowiązujące na terenie całego kraju (tzw. akty wykonawcze) oraz unijne dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady jasno określają, że władze samorządowe nie mogą zabraniać, ograniczać lub utrudniać udostępniania na rynku wyrobów pirotechnicznych, które spełniają wymagania dyrektyw unijnych, tj. są bezpieczne dla życia i zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska naturalnego.
Co więcej, przepisy porządkowe, które wydają gminy lub miasta muszą dotyczyć specyfiki lokalnej (por. art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Oznacza to, że nie wolno wydawać przepisów porządkowych, które dotyczą zjawisk występujących na terenie całego kraju, a co za tym idzie także tych nawiązujących do wyrobów pirotechnicznych. Dlatego też objęcie kwestii fajerwerków reglamentacją lokalną - wobec jej ogólnokrajowego znaczenia - stanowiłoby przejaw wkroczenia przez władze gminy w sferę zastrzeżoną dla ustawodawcy.

Autorem komentarza jest Aneta Siwarga z Fundacji Rozwoju i Edukacji Pirotechnicznej.

******

Założona w kwietniu 2019 roku Fundacja Rozwoju i Edukacji Pirotechnicznej ma na celu edukację rynku w zakresie rodzajów, funkcjonalności oraz bezpiecznego korzystania z materiałów pirotechnicznych. Pierwsza tego typu na polskim rynku fundacja została założona przez trzy firmy z wieloletnią tradycją i doświadczeniem w branży - Jorge, Super Power i Triplex.