Olsztyn24

W czwartek (30.06) o godz. 19.30 filharmonicy warmińsko-mazurscy wraz solistami i chórem zaprezentują w Filharmonii Krakowskiej Oratorium „Quo vadis” op. 30 Feliksa Nowowiejskiego. Orkiestra wystąpi w Koncercie Finałowym 50. Międzynarodowego Festiwalu Dni Muzyki Organowej w Krakowie. Festiwal odbywa się pod Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, a koncert zorganizowany został we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Roku Feliksa Nowowiejskiego.

50. Festiwal Dni Muzyki Organowej w Krakowie jest najstarszym festiwalem muzycznym Miasta Krakowa i należy do grona najbardziej renomowanych festiwali organowych w Europie. Powołany do życia przez Filharmonię im. Karola Szymanowskiego oraz Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Krakowie od 1966 roku przybliża polskiej publiczności bogactwo dawnej i współczesnej muzyki organowej.

Artystom muzykom orkiestry Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej pod batutą Piotra Sułkowskiego w wykonaniu dzieła Oratorium „Quo vadis” Feliksa Nowowiejskiego towarzyszyć będą soliści: Olga Rusin (sopran), Sebastian Szumski (baryton), Jacek Ozimkowski (bas), oraz chór „Górecki Chamber Choir” (przygotowanie chóru - Włodzimierz Siedlik).

Oratorium Quo vadis op. 30 Feliksa Nowowiejskiego (1877-1946), skomponowane w roku 1903, jest najsłynniejszym dziełem kompozytora z Warmii. Temat, wzięty z powieści, która przyniosła światową sławę Sienkiewiczowi, okazał się również dla Nowowiejskiego szczęśliwy. Student berlińskiej Szkoły Mistrzów, świeżo po pierwszym z wielkich sukcesów, jakim było uzyskanie tzw. Nagrody Rzymskiej im. Meyerbeera, przebywał w 1903 roku w Rzymie. I tam, pośród antycznych pamiątek, pod wrażeniem miejsc opisywanych w powieści Sienkiewicza, powziął zamiar stworzenia kompozycji wokalno-instrumentalnej, wysnutej z dziejów pierwszych chrześcijan. Ostatecznie skrystalizował się pomysł 5-częściowej kantaty, którą podtytuł określa jako „sceny dramatyczne na bas, baryton, sopran, chór, orkiestrę symfoniczną i organy” do libretta niemieckiej pisarki Antonii Jungst.

Jednak to nie sienkiewiczowska akcja stanowi kanwę kompozycji. Z plejady bohaterów powieści zostały tylko trzy postacie: apostoł Piotr, Ligia i dowódca pretorianów. Nowowiejski ułożył swe oratorium jako ciąg scen-obrazów, malujących atmosferę tamtych antycznych wydarzeń, których narratorem i głównym komentatorem stał się u niego chór. Sceny te, to:

I. Pożar Rzymu. Mocny, ekspresyjny obraz, w którym lud rzymski zdjęty jest grozą i przerażeniem.

II. Forum Romanum. Dowódca pretorianów oskarża chrześcijan o podpalenie Rzymu, a wzburzony tłum żąda, by winni ponieśli śmierć na arenie Colosseum.

III. Katakumby. Nocne zgromadzenie prześladowanych chrześcijan.

IV. Na Via Appia. Apostoł Piotr opuszcza Rzym, w którym nie może już czuć się bezpieczny. I oto na Via Appia ukazuje mu się Chrystus, który na pytanie: „Quo vadis, Domine?” („Dokąd idziesz, Panie”?), odpowiada: „Idę do Rzymu, aby tam jeszcze raz dać się ukrzyżować”. Słysząc te słowa, zawstydzony Piotr zawraca do Wiecznego Miasta, gdzie dopełni się jego los.

V. Ruiny Colosseum. Refleksyjny finał, uwieńczony potężną fugą podwójną.

Dzieło wykonane zostało po raz pierwszy w roku 1907 w Usti nad Łabą. Po retuszach wniesionych przez kompozytora, swoją drugą premierę miało w 1909 roku w Amsterdamie, z orkiestrą Concertgebouw pod dyrekcją Johana Schoonderbeeka. Przyjęte entuzjastycznie (królowa Wilhelmina uhonorowała kompozytora wieńcem i pierścieniem) - oratorium ruszyło w świat, oklaskiwane w wielu krajach Europy oraz w Ameryce, gdzie Nowowiejski dyrygował nim osobiście w nowojorskiej Carnegie Hall.

W okresie międzywojennym Quo vadis prezentowane było ok. 200 razy w miastach Europy i obu Ameryk, wykonywane w 13 językach.