Olsztyn24

Miłośnicy historii mogli dzisiaj (21.10) w Kamienicy Naujacka MOK pogłębić swoją wiedzę o przeszłości Warmii i Mazur. Olsztyński oddział Towarzystwa Opieki nad Zabytkami zorganizował tam prelekcję Adama Płoskiego poświęconą Osadnictwu szkatułowemu w Prusach Książęcych. Prelegenta wspierała Iwona Liżewska z olsztyńskiego oddziału Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Osadnictwo szkatułowe, któremu poświęcone było wydarzenie, to rodzaj osadnictwa w Prusach Książęcych, zapoczątkowany przez Fryderyka Wilhelma (1640-1688), powstały po załamaniu akcji kolonizacyjnej, realizowanej przez księcia Albrechta na początku XVII wieku. Nazwa „osadnictwo szkatułowe” wywodzi się stąd, iż fundusze na założenie wsi, jak i uzyskiwane dochody z tych kolonizacji wpływały wprost do szkatuły książęcej. Umożliwiało to władcy pruskiemu uniezależnienie się finansowe od stanów pruskich, a w konsekwencji m.in. wystawienie silnej armii. Po pozbawieniu stanów decyzji w sprawach podatkowych, dalsze utrzymywanie osobnej kategorii wsi (wsie szkatułowe) straciło uzasadnienie, dlatego włączono je do domen książęcych (później królewskich - wsie królewskie).