Olsztyn24

Walczyłam sześć lat, żeby usłyszeć słowo „mama” - wspomina Małgorzata Szczocka, mama 9-letniego Mateusza z autyzmem. Mateusz jest jednym z dziewięciu bohaterów dokumentu „Była cisza, a jest głos. Z AAC w świat” o dzieciach, które nauczyły się mówić dzięki wielospecjalistycznej i kompleksowej terapii z wykorzystaniem m.in. komunikacji alternatywnej. Film przygotowały terapeutki z Zespołu Placówek Edukacyjnych w Olsztynie. We wtorek (4.11) uroczysta premiera podsumowała obchody Międzynarodowego Miesiąca AAC w ZPE.

W filmie oprócz Mateusza występują Weronika Zakrzewska, Kamil Rezmerowski, Filip Zymermann, Patrycja Skurzyńska, Szymon Kupper, Ania Świniarska, Zosia Szymanowska i Daniel Wenderlich. Na początku widzimy ich jako przedszkolaków sprzed czterech lat - nie mówią, nie komunikują się, są mniej lub bardziej zamknięte w swoim świecie. Następnie obserwujemy proces terapii, żmudną pracę nad artykulacją pierwszych sylab, pierwszych słów, czasem pierwszych zdań. Efekty rehabilitacji Kamila, Mateusza, Weroniki i Patrycji są tak imponujące, że zostały nawet opisane w opracowaniu „Makaton w rozwoju osób ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi” pod redakcją Bogusławy Beaty Kaczmarek.

- Wszystkie dzieci przeszły długą drogę, sukces okupiły bardzo ciężką pracą - podsumowuje Wanda Agnieszka Jabłońska, dyrektor ZPE i przewodnicząca Stowarzyszenia Wyjątkowe Serce. - To wielkie osiągnięcie terapeutów, logopedów, ale przede wszystkim samych uczniów i ich rodziców.

Nad filmem pracował cały sztab terapeutów z ZPE. Działania koordynowały Beata Kułakowska i Ewa Targońska z przedszkola specjalnego ZPE, zaangażowane były Lidia Giers, Katarzyna Sztabińska, Małgorzata Wolman, Anna Wszeborowska, Jolanta Maluszczak - Klimowska, Anna Krzywicka, Ewa Karolczyk, Dorota Giak oraz Dorota Zakrzewska.

- Nie każde dziecko będzie w stanie nauczyć się mowy werbalnej, wszystko zależy od stopnia i rodzaju niepełnosprawności. Każde można jednak z pomocą AAC nauczyć skutecznej komunikacji - zaznacza Ewa Targońska.

- Pokazując pozytywne przykłady historii naszych wychowanków chciałyśmy pokazać skuteczność metod komunikacji alternatywnej, w tym wypadku Makatonu - tłumaczy Beata Kołakowska. - Że nieraz po kilku latach może rozwinąć się mowa.

Tak właśnie jak rozwinęła się u Mateusza Szczockiego.

- Podobał ci się film? - pyta go mama po premierze. - Tak, fajny był - odpowiada chłopiec płynnie, swobodnie, bez wysiłku.

- A miał prawie sześć lat i nic nie mówił - opowiada pani Małgorzata. - Razem z nauczycielami z ZPE walczyłam jednak o mowę, czekałam na pierwsze słowo. I doczekałam się. Gdy miał sześć lat, podszedł do mnie, przytulił i powiedział „mama”. Płakałam wtedy ze szczęścia. Minęło kilka miesięcy, a on już mówił zdaniami! Dzięki paniom terapeutkom, bo dobrze z nim pracowały. Ta szkoła spełniła moje największe marzenie: Mateusz nauczył się mówić.

******

Termin AAC (Augmentative and Alternative Communication) oznacza komunikację wspomagającą i alternatywną. Komunikacja wspomagająca zawiera wszelkie działania, których celem jest pomoc w porozumiewaniu się osób nieposługujących się mową lub posługujących się nią w ograniczonym stopniu. Istnieje wiele wspomagających i alternatywnych sposobów porozumiewania się, które dają dziecku możliwość komunikowania się. Należą do nich systemy gestów, różnorodne systemy obrazkowe, piktogramy lub symbole abstrakcyjne. Możliwości i potrzeby każdego dziecka oceniane są przez interdyscyplinarne zespoły specjalistów i na tej podstawie odpowiedni sposób porozumiewania się wprowadzany jest w życie.