Olsztyn24

W związku z niedawną dewastacją meczetu oraz mogił cmentarnych w Kruszynianach na Podlasiu, z inicjatywy grona mieszkańców stolicy, w tym Piotra Tymochowicza, we wtorek wieczorem na terenie meczetu na warszawskim Wilanowie odbyło się spotkanie przedstawicieli kilku wspólnot religijnych (muzułmańskiej, żydowskiej, chrześcijańskiej), a także agnostyków. Zebrani wyrazili protest przeciwko naruszaniu zasad tolerancji religijnej i kulturowej.

W swym krótkim wystąpieniu przypomniałem tradycje polskiej tolerancji, których przykładem stało się przybycie na nasze ziemie przed wiekami m.in. Żydów, Tatarów, czy arian. Gdy dawno temu przebywałem przez rok na stypendium Fulbrighta na Uniwersytecie Harvarda, gdzie poznałem Samuela Huntingtona, było to jeszcze przed napisaniem przezeń głośnego artykułu na łamach „Foreign Affairs”, przekształconego po latach w pasjonującą książkę „Zderzenie cywilizacji”.

Tragiczne wydarzenia 11 września 2001 r. dla wielu oznaczały potwierdzenie tej groźnej tezy. W ponad siedmiomiliardowym świecie od dawna istnieje na szczęście imperatyw DIALOGU CYWILIZACJI. Ten dialog, uznany przez ONZ za jeden z priorytetów i sformalizowany przez wspólną inicjatywę Hiszpanii i Turcji, przebiega jednak z ogromnymi kłopotami. Widać to nierzadko zarówno w skali lokalnej, jak i regionalnej oraz globalnej. Choćby od dekad na Bliskim Wschodzie, czego najnowszym dowodem stało się zabójstwo trzech nastolatków izraelskich na Zachodnim Brzegu Jordanu.

Wciąż nie udaje się doprowadzić do powstania dwóch państw koegzystujących z sobą (palestyńskiego oraz izraelskiego), co przewidywała jeszcze rezolucja Narodów Zjednoczonych z listopada 1947r. Na to niezmiennie nakładają się dramatyczne procesy zachodzące od lat np. w Afganistanie, czy na nowo w Iraku i Syrii.

Trochę szkoda, iż ostatnie rządy nad Wisłą nie kontynuują organizowanych w Warszawie na początku poprzedniej dekady w Sejmie międzynarodowych konferencji na rzecz dialogu kultur, religii i cywilizacji.

Cały ten temat obrósł już ogromną literaturą. W tym miejscu zatem przywołam jedynie syntetyczną, ale celną myśl Karela Czapka, iż: „Tolerancja to dążenie do rozumienia innych”.

Tadeusz Iwiński