Olsztyn24

Polski inżynier, wynalazca trylinki - Władysław Tryliński oraz matematyk i kryptolog Marian Rejewski najprawdopodobniej będą patronami ulic prowadzących do nowo budowanego na Osiedlu Mazurskim Olsztyńskiego Parku Naukowo-Technologicznego. Decyzję w tej sprawie będą podejmować olsztyńscy radni, podczas zaplanowanej na następną środę (29.08) XXVI sesji Rady Miasta.

W związku z budową Olsztyńskiego Parku Naukowo-Technologicznego na terenach położonych pomiędzy zabudowaniami Osiedla Mazurskiego a Jeziorem Skanda powstały dwie nowe ulice. Jedna łączy Aleję Piłsudskiego z terenem parku, a druga to w zasadzie prowadzące na południe, wzdłuż wschodniej granicy OPNT, przedłużenie poprzedniej ulicy.

W kwietniu br. miasto ogłosiło internetowy sondaż, który miał wyłonić patronów nowych ulic. Organizatorzy sondy przyjęli, że patronami nowych ulic powinni być Polacy zasłużeni dla rozwoju nauki i techniki. Kandydatami na patronów pierwszej z wyżej wymienionych ulic byli:

» Stefan Bryła - inżynier budowlany, pionier spawalnictwa,
» Ernest Malinowski - inżynier drogowy i kolejowy; projektant i budowniczy Centralnej Kolei Transandyjskiej,
» Rudolf Modrzejewski - światowej sławy inżynier, budowniczy linii kolejowych i mostów, pionier w budownictwie mostów wiszących,
» Tadeusz Sendzimir - inżynier, wynalazca zwany „Edisonem metalurgii”,
» Władysław Tryliński - inżynier komunikacji; od jego nazwiska betonowa płyta w kształcie sześciokąta foremnego zwana jest trylinką, wynalazca żelbetowych podkładów kolejowych.

Patrona drugiej z wymienionych ulic można było wybierać spośród następujących kandydatur:

» Marian Rejewski - matematyk, kryptolog, twórca elektromechanicznej maszyny deszyfrującej,
» Marian Smoluchowski - fizyk, pionier fizyki statystycznej,
» Wacław Sierpiński - matematyk, jeden z czołowych twórców polskiej szkoły matematycznej,
» Alfred Tarski - wybitny logik, matematyk, twórca teorii modeli i semantycznej definicji prawdy,
» Stanisław Ulam - matematyk, twórca pierwszych metod numerycznych.

Internetowe głosowanie wykazało, że największym uznaniem uczestników sondy cieszą się Władysław Tryliński i Marian Rejewski. I to te kandydatury przewodniczący Rady Miasta (nadawanie imion ulicom należy do wyłącznej kompetencji Rady Miasta) zaproponuje radnym jako patronów nowych ulic. Projekty odpowiednich uchwał Rady Miasta są już gotowe.

Władysław Tryliński (1878-1956) to polski inżynier komunikacji. Od jego nazwiska betonowa płyta w kształcie sześciokąta foremnego nazywana jest trylinką. W 1929 roku, razem ze Stefanem Bryłą, wsławił się konstrukcją pierwszego w Europie spawanego mostu, który powstał niedaleko Łowicza, nad Słudwią. W 1935 roku opatentował technologię układania twardej nawierzchni drogowej z betonowych płyt tzw. trylinek. Jest również wynalazcą powszechnie dziś używanych żelbetowych podkładów kolejowych.

Marian Rejewski (1905-1980) to polski matematyk i kryptolog, pracownik Uniwersytetu Poznańskiego oraz wywiadu wojskowego (Biuro Szyfrów 4). Stworzony przez niego, wspólnie z Jerzym Różyckim i Henrykiem Zygalskim, zespół kryptologów w styczniu 1933 roku złamał kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma i zbudował jej działającą kopię. W 1939 roku stworzył programowalną elektromechaniczną maszynę deszyfrującą tzw. Bombę (składającą się z 6 zestawów wirników o wspólnym napędzie), będącą pierwowzorem późniejszego brytyjskiego protoplasty komputera - Collosusa.