Olsztyn24

Dźwiękiem syren w godz. „W” oraz uroczystościami z udziałem przedstawicieli władz województwa i miasta pod pomnikiem Bohaterom Powstania Warszawskiego Olsztyn uczcił 68. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego.

Powstanie wybuchło 1 sierpnia 1944 roku. Miało trwać 2-3 dni. Zakończyło się kapitulacją po 63. dniach zaciętych walk. W godzinie „W” 45-tysięczny Warszawski Okręg AK rozpoczął walkę o stolicę. Tylko co dziesiąty powstaniec miał broń. Już w pierwszych dniach do walczących przyłączali się mieszkańcy miasta. Powstańców wspierały też ugrupowania, które nie uznawały zwierzchnictwa Polskiego Państwa Podziemnego - Narodowe Siły Zbrojne i Armia Ludowa.

W pierwszych dniach powstańcom udało się opanować znaczną część miasta, zwłaszcza Śródmieścia. Początkowo ataki powstańców odpierało 20 tys. żołnierzy i policjantów niemieckich. 4 sierpnia Niemcy wspierani przez dodatkowy 25-tysięczny korpus gen. Ericha von dem Bacha, rozpoczęli systematyczne tłumienie powstania. Powstańcy byli wypierani z zajętych wcześniej części miasta a mieszkańcy stolicy masowo mordowani. Niemcy systematycznie niszczyli Warszawę w myśl rozkazu Himmlera: Warszawa ma być zrównana z ziemią.

10 września ruszyła ofensywa Armii Czerwonej i po kilkudniowych walkach wojska sowieckie zdobyły warszawską Pragę. Kilka dni później oddziały I Armii Wojska Polskiego sforsowały Wisłę i połączyły się z powstańcami na Czerniakowie. Nie mając jednak wsparcia Armii Czerwonej, poniosły wielkie straty i wycofały się. Pod koniec września ustały walki na Mokotowie i Żoliborzu, broniło się jeszcze Śródmieście. 2 października Powstanie skapitulowało.

W Powstaniu Warszawskim zginęło lub rannych zostało około 40 tys. powstańców i około 180 tys. cywilów. Poległo lub zaginęło również ok. 2,3 tys. żołnierzy 1 Armii Wojska Polskiego, którzy usiłowali pomóc walczącej stolicy. Ponad 15 tys. uczestników Powstania znalazło się w niewoli niemieckiej. Zniszczeniu uległa prawie jedna czwarta budynków stolicy.

O tych tragicznych wydarzeniach, ich ofiarach i bohaterach wspominano m.in. dzisiaj w Olsztynie, podczas mszy świętej odprawionej w kościele p.w. św. Józefa na olsztyńskim Zatorzu, a potem pod pomnikiem poświęconym Bohaterom Powstania Warszawskiego.