Olsztyn24

Zakończyła się budowa nowej ulicy Artyleryjskiej. Nastał czas porządkowania adresów i nadawania nazw starym i nowym ulicom, jakie znajdują się za torami na dawnych terenach wojskowych, a które do tej pory miały jeden wspólny adres: ul. Artyleryjska. Do Urzędu Miasta Olsztyna wpływają wnioski od różnych organizacji, środowisk, a nawet osób prywatnych, by ulicom w tym rejonie nadać określone nazwy. Jednym z takich wniosków był wniosek Stowarzyszenia Oficerów 15 Warmińsko-Mazurskiej Dywizji Zmechanizowanej im. Króla Władysława Jagiełły w Olsztynie, by tę stacjonującą do 2001 roku w Olsztynie dywizję Wojska Polskiego uczynić patronem jednego z „obiektów miejskiej infrastruktury”.

Władze miasta przychylnie odniosły się prośby byłych żołnierzy 15 Dywizji i zaproponowały nadanie pożądanego przez nich imienia fragmentowi starej ulicy Artyleryjskiej, od mostu św. Barbary na Łynie do ulicy Gietkowskiej. Żołnierze byli zadowoleni z propozycji, tym bardziej, że są plany wybudowania przy niej nowej olsztyńskiej siedziby telewizji publicznej, a co za tym idzie - można spodziewać się także remontu tej zaniedbanej dzisiaj miejskiej arterii.

Dzisiaj sprawa trafiła na XXV sesję Rady Miasta Olsztyna. Podejmowaniu decyzji przyglądało się m.in. dwóch generałów i dwóch pułkowników wojska: Lech Stefaniak, Józef Kuczak, Jan Wiśniewski i Andrzej Szczołek. Dwaj pierwsi to byli dowódcy 15 Dywizji, trzeci to prezes Stowarzyszenia Oficerów 15 Dywizji, a czwarty to aktualny szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Olsztynie.

Zanim doszło do dyskusji radnych nad projektem uchwały, przewodniczący Rady Miasta Jan Tandyrak kurtuazyjnie dopuścił do głosu ostatniego dowódcę dywizji gen. dyw. Lecha Stefaniaka. Generał w kilkuminutowym przemówieniu przywoływał historię i tradycje olsztyńskiej dywizji. W dużym skrócie przedstawione przez generała fakty wyglądają następująco.

Dzieje 15 Dywizji zapoczątkowali powstańcy wielkopolscy w 1918 roku. Z ich oddziałów sformowano 2 Dywizję Strzelców Wielkopolskich, włączoną od 1 stycznia 1920 roku w skład Wojska Polskiego, jako 15 Dywizja Piechoty Wielkopolskiej. Żołnierze tej jednostki walczyli z wielkim poświęceniem w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku. W okresie międzywojennym jednostka stacjonowała w Bydgoszczy i Inowrocławiu. W kampanii wrześniowej 1939 roku Dywizja walczyła w Borach Tucholskich, broniła Bydgoszczy, a po bitwie nad Bzurą resztki jej oddziałów przebiły się do Warszawy, biorąc udział w jej obronie aż do kapitulacji. W okresie okupacji, żołnierze Dywizji walczyli o niepodległość na wszystkich frontach II wojny światowej. Po zakończeniu wojny, jednostki 15 Dywizji rozmieszczono w garnizonach na terenie Warmii i Mazur, a dowództwo i jednostki zabezpieczenia w Olsztynie. Od 15 lipca 1994 roku otrzymała ona nazwę „Warmińsko-Mazurska”, a jej patronem został król Władysław Jagiełło. Przez cały okres swojej działalności w regionie i mieście pełniła ważną funkcję szkoleniową i mobilizacyjną, wniosła duży wkład w rozwój i życie społeczno-gospodarcze, aktywnie uczestniczyła w rozminowywaniu, naprawie oraz budowie dróg i mostów, w odbudowie i pomocy podczas różnego rodzaju klęsk żywiołowych. Z dniem 30 czerwca 2001 roku Dywizja została rozformowana.

Kończąc swoje wystąpienie, generał poprosił radnych o pozytywne rozpatrzenie sprawy.

W dyskusji nad projektem uchwały w sprawie nadania ulicy nazwy 15 Dywizji pojawiły się tylko dwa głosy, byłego prezydenta Olsztyna Czesława Jerzego Małkowskiego oraz Dariusza Rudnika z Prawa i Sprawiedliwości.

- 15 Dywizja to najpiękniejsza karta w historii Wojska Polskiego w Olsztynie - powiedział radny Czesław Jerzy Małkowski. - To, co po sobie pozostawiła 15 Dywizja w dziejach tego miasta, zasługuje na upamiętnienie i cieszę się, że dzisiaj Wysoka Rada taką decyzję może podjąć. Przypomnę, że w latach powojennych właśnie ta dywizja dokonała wielkiego dzieła rozminowania nie tylko Olsztyna, ale także terenu wokół Olsztyna. Była też strażnikiem bezpieczeństwa przed wszelkimi żywiołowymi klęskami. Była również ostoją bezpieczeństwa niełatwego przecież okresu historycznego dla społeczeństwa Olsztyna, Warmii i Mazur, Kaliningradu. Ze wszech miar zasługuje na najwyższe uznanie.

Odmiennego zdania był jednak radny Dariusz Rudnik.

- W uzasadnieniu uchwały o nadaniu ulicy imienia 15 Dywizji pominięto ważne informacje, istotne dla ogólnego oglądu sytuacji historycznej - powiedział Rudnik. - Ta powołująca się na tradycje powstańców wielkopolskich jednostka tak naprawdę powstała w 1945 roku, a po przeformowaniu w 1954 roku nosiła imię Gwardii Ludowej. W naszym odczuciu ta organizacja nie zasługuje na to, żeby w tej chwili w jakiś szczególny sposób ją honorować. Ta nazwa została zmieniona wraz z rozformowaniem jednostki w 1988 roku. Powstała wówczas 15 Dywizja, która potem otrzymała imię Króla Jagiełły. Ale o tym nie mówi się w uzasadnieniu do uchwały. Ja chciałbym, żeby w tym względzie była jasność. Poza tym uważam, że 15 Dywizja, przynajmniej ta powojenna, nie ma wielkich zasług, które należałoby honorować, a już została uhonorowana specjalnymi tablicami w podstawie Kolumny Orła Białego i w kościele garnizonowym w Olsztynie. Wydaje mi się, że to jest wystarczające upamiętnienie tej jednostki.

Do większości radnych bardziej jednak trafiły argumenty generała Lecha Stefaniaka i Czesława Jerzego Małkowskiego, bo za przyjęciem uchwały w sprawie nadania ulicy imienia 15 Dywizji głosowało 19 radnych, a 2 wstrzymało się od głosu. Tylko Dariusz Rudnik był przeciwny przyjęciu uchwały.

Po ogłoszeniu wyników głosowania płk Andrzej Szczołek zapowiedział uroczyste otwarcie ulicy 15 Dywizji podczas zbliżającego się, bo przypadającego na 15 sierpnia, Święta Wojska Polskiego. I już dzisiaj zaprosił radnych na tę uroczystość.