Olsztyn24

Włoski pisarz Alessandro Baricco nie zyskał w Polsce takiej sławy jaką zaskarbił sobie na zachodzie Europy. Mało kto wie, że jest autorem noweli, na podstawie której nakręcono wielokrotnie nagradzany film „1900: Człowiek legenda” z Timem Rothem - magicznej opowieści o mocy muzyki.

Baricco dał się poznać nie tylko jako autor niemal magicznego „Jedwabiu” - odkrywającego przed czytelnikami ze Starego Kontynentu magię Dalekiego Wschodu, lecz także jako twórca współczesnej renarracji Iliady oczyma dwudziestu jeden jej bohaterów.

Tym razem opowiada historię Ultima Parri - Włocha, dla życia którego tłem są wydarzenia pierwszej połowy XX wieku. Jednak autor nie potraktował tego jako prostego pretekstu dla przedstawienia własnej wizji dziejów czy odautorskiego do nich komentarza. Ta historia to opowieść o człowieku. Człowieku, któremu przez życie pozwala przejść jego pasja - pasja do samochodów.

Opowieść o nim poprzedza wspaniały prolog będący opisem pierwszego rajdu samochodowego - wspaniały wstęp do dziejów poprzedniego wieku. Ultima poznajemy w pierwszej dekadzie wieku na zapadłej wsi w północnych Włoszech. Jego ojciec mechanik, wspólnie z miejscowym hrabią (będącym zdaje się symbolem pionierów automobilizmu) uczestniczy w samochodowym rajdzie, który to widok na stałe wrył się w pamięć bohatera.

Ultimo jako młody chłopak uczestniczy w kompromitującej batalii pod Caporetto, gdzie ponad dwieście tysięcy włoskich żołnierzy dostało się do niemieckiej i austro-węgierskiej niewoli. Epizod ten opowiedziany jest nie tylko jako metafora okropności i bezsensu wojny, lecz także po prostu jako tragedia pojedynczego człowieka.

Główny bohater emigruje po wielkiej wojnie do Ameryki, gdzie jako akwizytor sprzedaje fortepiany Steinway’a i poznaje rosyjską hrabinę - uciekinierkę z ogarniętej rewolucją bolszewicką Rosji. Jednak cały czas myśli o swoim wielkim marzeniu - zbudowaniu toru do wyścigów samochodowych.

Powraca po drugiej wojnie światowej do Europy właśnie w celu realizacji tego zamysłu, w czym pomóc ma mu jego młodszy brat, były pilot RAFu - niezwykle interesująca i niejednoznaczna postać.

Książka opowiada w gruncie rzeczy historię banalną. Nie ma w niej nagłych zwrotów czy porywających opisów. Jej narracja jest jakby z poprzedniej literackiej epoki - niespieszna, refleksyjna. Brak tu jednak niepotrzebnego uduchowienia - nie jest to prosta sentymentalna opowieść.

Co jeszcze można było zmienić w strukturze, narracji czy w ogóle podejściu do powieści? Nie jest to nowy „Ulysses”, nie jest to też przesadnie sielankowy „Traktat o łuskaniu fasoli” Myśliwskiego. To jest po prostu „Ta” historia.

******

Tytuł: Ta historia
Autor: Alessandro Baricco
Wydawnictwo: Czytelnik
Rok wydania: 2007
Liczba stron: 312