Olsztyn24

W Starym Ratuszu Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie z pasjonatami literatury spotkała się Bernadetta Darska, doktor nauk humanistycznych, krytyk literacki, wykładowca w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Okazją do tego była wystawa „KRIMI. Literatura z dreszczykiem”, przedstawiająca niemieckojęzyczną literaturę kryminalną.

Skąd pomysł na zaproszenie krytyka literackiego i wykładowcy UWM na to spotkanie? Powód jest prosty. W ostatnim czasie Bernadetta Darska wydała dwutomową książkę „Śledztwo i płeć”, zajmującą się twórczością kryminalną. Autorka zapoznała się dokładnie z dorobkiem twórczym autorów kryminałów. Przedstawiła ten gatunek literacki od strony udziału kobiet. To dlatego, że pani Darska jest feministką i interesują ją relacje społeczno-polityczne, w jakich uczestniczą kobiety.

Tym razem było mniej o kobietach, a więcej o samym kryminale, jako gatunku i miejscu tworzenia literackich schematów.

- W ostatnich latach można zaobserwować, że kryminał staje się coraz lepiej akceptowany społecznie - mówi Bernadetta Darska. - Nie jest już literaturą drugiego gatunku. Jest coraz chętniej czytany, bo jest opowieścią o współczesnym społeczeństwie - o tym, czego się boimy, co nas przeraża. Kryminał udowadnia nam, że zło nie jest wymyślone, że jest obok nas. To paradoksalne, że ostatnio kryminał zaczyna pełnić rolę edukacyjną. Na przykład w kryminale niemieckim są odniesienia do nazistowskiej przeszłości. Wyeksponowanie tych wątków przybliża nam niełatwą przeszłość. Zaznajamia z obsesjami i demonami, jakie dopadają bohaterów tych opowieści.

A jacy są główni bohaterowie kryminałów - policjanci, śledczy i detektywi? Zdaniem Bernadetty Darskiej to ludzie o mało uporządkowanym życiu, często samotni, z nałogami (palenie, picie, przejadanie się), pasjonaci (muzyki, sportów ekstremalnych). Nie mają też czasu na normalne jedzenie, bo ciągle są zaganiani. Mają też swoje słabości, choroby i problemy sercowe. Często idą na kompromisy, balansując na granicy prawa - uważają, że mniejszym złem można pokonać większe zło. Coraz częściej w kryminałach pojawiają się kobiety, jako komisarze, policjantki, ale też i jako ofiary wielkich zbrodni.

- Obecność kobiet w przestrzeni publicznej jest sprawą, o której się nie dyskutuje - dodaje pani Darska. W swej książce opisała 29 postaci z 16. kryminałów. Przedstawiła dokładne opracowanie kryminalnych zasad i schematów.

- Mogłabym opisać więcej postaci równie ciekawych, ale na to potrzeba by kolejne dwa, a może nawet więcej tomów - dodaje autorka.

Wystawę „KRIMI” można oglądać w Wypożyczalni Literatury Pięknej i Obcojęzycznej WBP do 26 stycznia. To premiera takiej tematyki ekspozycyjnej w bibliotekach polskich. Olsztyn jest drugim miastem w Polsce, które gości tę wystawę. Olsztyńską ekspozycję wykonano dzięki wsparciu Goethe-Institut, który dostarczył przedstawione na ekspozycji egzemplarze książek.