Olsztyn24

Dobra wiadomość dla wielbicieli gwiazd i kosmicznej materii. Planetarium ze stolicy województwa będzie mieć fragment meteorytu, który w 30 kwietnia spadł na Mazurach.

To było historyczne wydarzenie: w skali regionu (bo to pierwszy taki przypadek na Warmii i Mazurach), Polski (pierwszy raz od 17 lat odnaleziono meteoryt tuż po spadku) oraz świata (według statystyków był to pierwszy w tym roku przypadek spadku takiego meteorytu).

Olsztyńskie Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne miało chęć kupić około kilogramowy okaz (który po uderzeniu w dach gospodarstwa w Sołtmanach niedaleko Giżycka rozpadł się na kilka mniejszych części), jednak przekraczało to możliwości finansowe placówki. Dość powiedzieć, że za 65-gramowy fragment Uniwersytet Śląski zapłacił 12 tys. złotych (niemal 185 zł za gram). Okazuje się jednak, że kolekcja placówki powiększy się o część meteorytu.

- Doszliśmy do porozumienia z Politechniką Wrocławską, która też ma fragment tej materii - ujawnia dyrektor OPiOA, dr Jacek Szubiakowski. - W naszej opinii to najlepsze rozwiązanie w sytuacji, w jakiej się znaleźliśmy. Umówiliśmy się, że dostaniemy taki fragment, który będzie zawierał skorupkę obtopieniową. Będzie ważyć dekagram, może nieco więcej. Po prostu przy tej cenie meteorytu na tyle nas stać.

To oznacza, że olsztynianie będą mieli szansę obejrzeć kosmiczny obiekt. Przygotowywana jest też specjalna wystawa.

- To będzie większa gablota, niż przy okazji innych meteorytów - dodaje dyrektor Szubiakowski. - Oprócz samego okruchu tej skały, prezentowane będą dodatkowe informacje. Będzie można się dowiedzieć gdzie dokładnie spadł, oznaczymy kierunek, z którego przyleciał, skąd może pochodzić, jaki jest jej morfologiczny skład. Trzeba zaznaczyć, że jest to skała, która nie została przetworzona w dalszych procesach związanych z tworzeniem się planet czy planetoid. Oznacza to, że mamy do czynienia z pierwotną materią, która powstała z mgławicy gazowo-pyłowej, z której powstawało słońce i nasze planety. To niezwykle stara materia.

Olsztynianie muszą się jednak uzbroić w trochę cierpliwości. Fragment meteorytu dotrze do stolicy województwa nie wcześniej, niż pod koniec lipca. Teraz prowadzone są specjalistyczne badania. Dodatkowo fragment jest skanowany, by zachować jego wygląd w trójwymiarowej postaci. Zakup kosmicznej materii i przygotowanie wystawy ma kosztować planetarium kilkanaście tys. złotych.

W zasobach olsztyńskiej placówki są już meteoryty, m.in. jeden z tych, który spadł w deszczu meteorytów w 1868 roku koło Pułtuska. Poza tym fragment największego dotychczas znalezionego meteorytu pochodzenia marsjańskiego - Zagami, oraz okruchy gruntu księżycowego, przywiezione w 1969 roku przez załogę statku Apollo 11.