Olsztyn24

Olsztyn24
10:05
24 listopada 2024
Emmy, Jana

szukaj

Ludzie

Polityka

Finanse

Inwestycje

Transport

Kultura

Teatr

Literatura

Wystawy

Muzyka

Film

Imprezy

Nauka

Oświata

Zdrowie

Bezpiecz.

Sport

Bez barier

Wypoczynek

Religia

Personalia

NGO

BWA

FWM

MBpG

MWiM

MBP

WBP

OPiOA

T.Jaracza

Co?Gdzie?

Wideo

Galeria

Tadeusz Iwiński | 2011-03-04 21:59

Michaił Gorbaczow - wzloty i upadki

Olsztyn
 

Andrzej Rosiewicz śpiewał kiedyś o Nim piosenkę. Bez Jego pierestrojki i głasnosti nie byłoby historycznych zmian w Europie Środkowo-Wschodniej, zjednoczenia Niemiec ani wycofania wojsk radzieckich z Afganistanu. De facto nie byłoby rozpadu ZSRR przed 20 laty. To On został laureatem pokojowej Nagrody Nobla - jako drugi Rosjanin, po (paradoksalnie) wybitnym fizyku jądrowym i dysydencie Andrieju Sacharowie. Ostatni sekretarz generalny radzieckiej partii komunistycznej i jedyny prezydent Związku Radzieckiego skończył właśnie 80 lat.

Z Michaiłem Gorbaczowem rozmawiałem kilkakrotnie dopiero po utracie przezeń władzy, który to proces został zapoczątkowany nieudanym puczem Janajewa. Rosją rządził już wtedy Borys Jelcyn. Próbował stworzyć - bez sukcesu - partię socjaldemokratyczną. Zachowywał skromność, choć był zawsze niezwykle fetowany - wraz z żoną Raisą, zwłaszcza w Niemczech, Włoszech i USA. Nigdy nie nauczył się żadnego języka obcego.

Gorbaczow pochodził z Kraju Stawropolskiego na północnym Kaukazie. Tam pracował w Komsomole i kierował organizacją KPZR. Ponieważ w tym regionie znajdują się najsłynniejsze uzdrowiska - Piatigorsk, Mineralnyje Wody, Kisłowodsk - gościł regularnie starzejących się przywódców radzieckich. Także z tego względu po kolejnych, szybkich zgonach sekretarzy generalnych partii: Breżniewa, Andropowa i Czernienki uznano, iż należy postawić na człowieka młodego (54 lata). Mózgiem pierestrojki, czyli przebudowy - złagodzenia cenzury oraz względnej liberalizacji gospodarczej i politycznej - był de facto akademik Aleksander Jakowlew, którego Michaił Siergiejewicz poznał w Kanadzie jako ambasadora ZSRR.

Ten okres zasadniczo odmiennie był i jest oceniany za granicą oraz w samej Rosji. Na arenie międzynarodowej - pozytywnie. Kreml i Biały Dom podpisały ważne porozumienia rozbrojeniowe; Gorbaczow 5-krotnie spotykał się z Reaganem i 4-krotnie z Georgem Bushem. Upadł mur berliński. Dla Polski najważniejszy był proces prowadzący do „okrągłego stołu” i późniejszych demokratycznych wyborów. Trzeba jasno powiedzieć, iż bez zmian w ZSRR sam ruch „Solidarności” oraz nurt reformistyczny w ramach PZPR by nie wystarczyły. Wałęsa mógłby kilkakrotnie przeskakiwać mur stoczni, zaś Jaruzelski opowiadać się za dialogiem z opozycją, ale bez jakościowo nowej filozofii władz w Moskwie - jako trzeciego, niezbędnego elementu, do dziejowych przeobrażeń by nie doszło.

Zupełnie inna reakcja wystąpiła po rozpadzie Związku Radzieckiego w toku chaosu epoki jelcynowskiej u naszego największego sąsiada. Gorbaczow po 7 latach u steru rządów został w istocie za to obarczony odpowiedzialnością, w tym za upadek gospodarki i powstanie kasty wielkich oligarchów. Wcześniej zarzucano Mu jedynie straty wywołane przez tzw. suchij zakon, w ramach dziwacznie prowadzonej walki z alkoholizmem i niszczenia np. plantacji winorośli na Kaukazie. Dlatego w wyborach prezydenckich z 1996 r. uzyskał mniej niż 1% głosów; analogicznie jak kilka lat później Lech Wałęsa. Jeszcze później w oczach Rosjan zaszkodził Gorbaczowowi (sowicie opłacany) udział w kampaniach reklamowych Pizza Hut i torebek Luis Vutton.

Ostatni prezydent ZSRR krytykuje za niedostatek demokracji tandem Putin - Miedwiediew, choć ten ostatni odznaczył Go z okazji jubileuszu najwyższym orderem dzisiejszej Rosji - Świętego Andrzeja Pierwszego Powołańca. Niezwykle plastycznie Michaiła Gorbaczowa określił przedwczoraj najpoważniejszy dziennik niemiecki „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Nazwał Go bowiem „SKUTECZNYM NIEUDACZNIKIEM”.

Tadeusz Iwiński

R E K L A M A
UWAGA: W związku z wprowadzeniem do polskiego porządku prawnego z dniem 25 maja 2018 r. Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 27 kwietnia 2016 r. nr 2018/679 (RODO) informujemy, że wyłączyliśmy możliwość komentowania artykułów w serwisie Olsztyn24. Wszystkie dotychczasowe komentarze wraz z danymi osobowymi komentujących zostały usunięte. Osoby chcące wypowiedzieć się na prezentowane na naszych łamach tematy zapraszamy do komentowania na naszym profilu facebookowym oraz kanale YouTube.
Pracuj.pl
Olsztyn24