Olsztyn24

W BWA Galerii Sztuki w Olsztynie odbył się dzisiaj (13.01) wernisaż dwóch wystaw. W sali głównej Galerii wyeksponowano „Nadzwyczaj(nie)udanedzieło” autorstwa Elżbiety Jabłońskiej, w sali kameralnej zaś „Bajkę o takim, co wyruszył w świat, żeby nauczyć się bać” Barbary Bańdy. Wśród obecnych na wernisażu tłumnie przybyłych gości nie mogło zabraknąć bohaterek wieczoru, jak również Magdaleny Ujmy, kurator wystawy Elżbiety Jabłońskiej, z krakowskiej Galerii Bunkier Sztuki.

Pochodząca z Olsztyna Elżbieta Jabłońska swoją działalność jako artystka rozpoczęła pod koniec lat 90. ubiegłego stulecia. Inspiracją dla jej sztuki jest codzienność, sprawy pozornie błahe, naznaczone stereotypami, jak gotowanie czy bycie matką. Dzięki swojemu oryginalnemu spojrzeniu na nie, nadaje im nowe, całkowicie odmienne znaczenia. Artystka tworzy w ramach wymyślanych przez siebie cykli, które składają się z akcji artystycznych, fotografii, instalacji, jak również z udziału jej samej, dzięki czemu staje się nieodzowną częścią swoich prac, ich elementem.

- Nie znajdą państwo na tej wystawie najbardziej znanych prac Eli Jabłońskiej, ale znajdą państwo ślady po tych pracach - powiedziała podczas dzisiejszej konferencji prasowej poprzedzającej wernisaż Magdalena Ujma, kurator wystawy artystki. - Ta wystawa bowiem, jak napisano w wydanym do niej katalogu, jest próbą podsumowania dotychczasowej jej twórczości. Jest jednocześnie próbą uniknięcia retrospektywy. Doszłyśmy bowiem do wniosku, że artystka zrobiła tak wiele i narosło już tak wiele interpretacji jej twórczości, że warto zrobić wystawę, która będzie inna, pójdzie na przekór oczekiwaniom, ale będzie umożliwiała zapoznanie się z tym, co do tej pory zrobiła.

Na wystawie „Nadzwyczaj(nie)udanedzieło” zatem zobaczyć można dzieła w trakcie powstawania oraz przedmioty użyte do ich tworzenia w muzealnych gablotach (np. białe ściereczki z haftem i nadrukami z Kuchni, stroje z Supermatki), zapis filmowy poszczególnych prac, przetykany opisem wzorowanym na tzw. fiszce muzealnej oraz niezliczone fotografie (np. kelnerów z akcji w Atlasie Sztuki, sitek z Przypadkowej Przyjemności oraz specjalnie zrobione na tę wystawę fotogramy Olsztyna). Gości do obejrzenia wystawy zaprasza z projektora sama artystka, dzieło zaś wieńczy eksponowany w neutralnej bieli, ogromny, pochodzący z lat 70., neon „Nowe Życie”, znaleziony przez artystkę w podbydgoskiej wsi.

„Bajka o takim, co wyruszył w świat, żeby nauczyć się bać”, najnowszy projekt Basi Bańdy, to seria obrazów, powstałych pod wpływem czytanych na nowo legend ludowych i baśni braci Grimm przez osobę dorosłą. Ukazują one zgoła inne treści od zapamiętanych z czasów dzieciństwa.

- Jakiś czas temu postanowiłam ponownie sięgnąć po te baśnie - wyjaśnia Basia Bańda. - Czytałam je w dzieciństwie, ale traktowałam je trochę inaczej, nie dostrzegałam okrucieństwa, które się w nich pojawia i jest mocno widoczne. Nie mogłam uwierzyć, że tego typu baśnie są udostępniane dzieciom, że one przyjmują je zupełnie inaczej niż dorośli. Zafascynowały mnie te historie i postanowiłam się nimi zainspirować w moim malarstwie. Nie jest to dosłowna ilustracja, ale bardziej oddanie klimatu, atmosfery grozy.

Artystka zreinterpretowała w swych obrazach baśniowe wizerunki wyznaczające podziały w społeczeństwie na bierne role kobiece i aktywne postawy męskie, a jednocześnie przywołuje lęki i obawy z dzieciństwa. Wplata w historie swoich obrazów duszną atmosferę i nastrój grozy, z fascynacją obserwując jak surowa natura wymierza sprawiedliwą karę baśniowym bohaterom. Ich bezbronne ciała kąsane i atakowane przez wysłanników przyrody momentami stają się hybrydami ze zwierzęcymi paszczami, pazurami i włochatymi łapami. A wszystko to w prześlicznej oprawie delikatnych niczym akwarele plam farby, którą artystka maluje nam dziecięce wizerunki świata.

Dodatkową atrakcją tej wystawy był tajemniczy północny stwór, który czaił się zza filaru sali na gości wernisażu. Artystka wykonała go, zainspirowawszy się zwierzętami, które miała okazję zobaczyć w trakcie podróży po krajach skandynawskich.

Dokonania artystek będzie można oglądać w BWA do 24 lutego.